Posts

Showing posts from March, 2023

रुखवताचे उखाणे, आला आला रुखवत

Image
            लग्नसोहळयातील रुखवताचे उखाणे   आला आला रुखवत त्यात होता सातारी कंदी पेढा विहीणबाई चला आता आम्हाला पयलं जेवायला वाढा. आला आला रुखवत त्यात होती कुरकुरीत टोस्ट अन् खारी विहीणीच्या नाकापेक्षा नथीचंच वजन लय भारी. आला आला रुखवत त्यात होती स्टीलची डबी उघडून बघितली तर आत दिसतेय आत्यासाबांची छबी    लग्नात नवरदेवाचे आगमन,हळदी, जेवणावळी, मानपान,श्रीवंदन,मंगल सोहळा आणि आहेर झाल्यानंतर नवरीची पाठवणी करायच्या अगोदर रुखवत बघायचा कार्यक्रम असायचा. सगळी बायामाणसं (महिला) तिथं जमायची.खाद्य पदार्थांच्या दुरड्या मध्ये मांडून रुखवत सुरू होयचा.वराकडील महिलांना नवरी कडील महिला मंडळी हळदकुंकू लावून एकमेकींना रुखवताची दुरडी उघडायच्या अगोदर उखाणा घेण्याची लडिवाळपणे आग्रह करायच्या. नवरानवरी कडील विहीणीबाई, आत्या, मावश्या आणि आज्या एकमेकींना उखाण्यातून लगीनघाईचं कौतुक करीत जेवणावळीची स्तुती करीत उखाण्यातून टोमणे मारायच्या.ते एकूण सगळ्यांच्या चेहऱ्यावर हास्य फुलायचं.'घे गं घे गं उखाणा तुला चांगला जमतो',असं लडिवाळपणे एकमेकीला फोर्स क...

पाटीपूजन

Image
हिंदू नववर्षाच्या हार्दिक शुभेच्छा!!! गुढीपाडव्याच्या हार्दिक शुभेच्छा!!!           'पाटी पूजन' उन्हाळ्याच्या सुरुवातीला वसंत ऋतूचे आगमन झालेलं असतं.वृक्षांची पानगळ होऊन नवीन पालवी फुटलेली असते.नव्या टवटवीत फर्णसंभारात झाडे मनोवेधक दिसतात. देवचाफा नखशिखांत बहरलेला असतो. तर बहाव्याला पिवळीशार झुंबरं लगडायला सुरुवात झालेली असते. मोगऱ्याच्या फुलांचा सुवास दरवळत असतो.चैत्र प्रतिपदेपासून शालिवाहन शके सुरू होते.समस्त हिन्दू बांधवांचे नववर्ष गुढीपाडवा या सणाने सुरू होते.नववर्षाचा शुभारंभ आणि शाळा विद्यालयांचे अनोखे नाते आहे.विद्येची देवता सरस्वती देवीचे पूजन,पाटीपूजनाने गुढीपाडवा आणि दसऱ्याला केलं जायचं.  पुर्वी परंपरागत गुढीपाडव्याच्या सणाला खेडेगावातील शाळेत 'पाटीपूजनाचा' कार्यक्रम आयोजित केलेला असायचा. पहिलीच्या वर्गात याच दिवशी मुलांची नोंद व्हायची आणि त्याला पोरग्या ऐवजी विद्यार्थी बिरुदावली चिकटायची.अ आ इ ई अक्षरांनी मुलांच्या आयुष्यात ज्ञानसाधनेचा श्रीगणेशा सुरु व्हायचा.   आदल्या रात्री लिहायच्या पाटीवर कोळसा उगाळून नंतर प...

जग शब्दांचं.. साहित्यिकांच्या विचारांचं...लेख श्री.राजू गरमडे

Image
** जग शब्दांचं......                          साहित्यिकांच्या विचारांचं...** { दर रविवारी प्रसिद्ध होणारे सदर } * काव्यपुष्प :- ३४ वे   * कवी :- श्री.रवींद्रकुमार लटिंगे                                                  { एम.ए.,डी.एड.}                                                   ओझर्डे वाई.जि.सातारा. *********************************************** कवी,लेखक,कवयिञी,लेखिका म्हणजेच आपल्या समाजाचे प्रतिबिंब आहे.समाजामध्ये घडत असलेल्या चांगल्या- वाईटाचे प्रतिबिंब रचनेतून पडत असते. त्यामुळेच समाजामध्ये जनजागृती घडून येते. समाजप्रबोधन होते. एक प्रकारे ही साहित्यिक मंडळी समाजसेवेच व्रत घेऊन आपल्या लेखनीद्धारे समाजामधल्या ज्वलंत विषयांवर कविता,लेखन करुन समाजमनाला विचार करण...

मलई कुल्फी

Image
लहानपणीचा आवडता पदार्थ       मलईऽऽऽकुल्फी ''गारेगारऽऽऽ गार है, गोड है , मलईऽऽऽ कुल्फी'',"ग्वाड है गार है|ग्वाड है गार है|"अशी आरोळी ऐन दुपारच्या वक्ताला देत खेड्यातील गल्लीबोळातून एका हाताने घंटानाद करीत कुल्फी वाल्याची स्वारी आलेली दिसली की, हातातले काम सोडुन,खेळ मध्येच थांबवून आम्हा मुलांचा घोळका त्याच्याकडे धावत सुटायचा.तो आमच्या ओळखीचा,नेहमीची मोक्याची जागा आल्यावर तो तिथं थांबायचा.आणि नेहमी प्रमाणे मागोमाग येणाऱ्या मुलांना डोक्यावरील आईस्क्रीमची पाटी उतरायला हात लावायला सांगायचा. मग मुलं बिगीबिगी त्यापाटीला हात लावून ती पाटी खाली घ्यायचे.अन् "आधी मला मला द्या मला द्या,"असं म्हणून हातातलं चाराणे आठाण्याचं नाणं दाखवत अधीरतेने मुलं गलका करायची. त्याच्या भोवती गराडा घालायची.मग तो त्या मुलांना गमतीदार बोलून गप बसायला सांगायचा..  डब्याच्या सभोवती खोचलेल्या वडाच्या पानांतून एक पान काढून तो पुसायचा.तदनंतर थंडगार कुल्फीच्या पत्र्याच्या डब्याचे झाकण उघडून स्टीलच्या चमच्याने दोनतीन चमचे थंडगार कुल्फी वडाच्या पानावर घालून मग मुलांना द्यायचा. आम्ही मुलं वडाच...

काव्य पुष्प क्रमांक:२६२ निसर्गाचा रंगोत्सव

Image
रंगपंचमीच्या हार्दिक शुभेच्छा          निसर्गाचा रंगोत्सव  पळसाच्या फुलांचा शेंदरी रंग  आसमंती गुलाल उधळीत येतो पांगाऱ्याचा पसरलेला भगवारंग  चमकदार ज्योतींचे तुरे लेवतो || काटेसावरीचा पिवळा गुलाबी रंग ठिपक्यांची रांगोळी रेखाटत असतो निलमोहराचा गर्द निळसर मनरंग आकाशात उठावदार नक्षी कोरतो || आंब्याचा पिवळसर मोहोराचा रंग परिसर गंधित करायला धजावतो देवचाफ्याचा सफेद पिवळसर रंग भुईवरी फुलांचा सडा अंथरत राहतो|| मोगऱ्याच्या फुलांचा पांढरा रंग गजरा करायला उतावळा होतो रानातल्या हळदीचा पिवळा रंग लगीन सराईचं आवातनं देतो || निसर्गातील मन भुरळणारी वृक्षवल्ली  दिमाखात जादुई रंगमहाल उभारतात पक्ष्यांच्या किलबिलाटांच्या सूरतालात पानेफुलेफळांचा रंगोत्सव साकारतात|| रानावनातल्या पर्णिका हिरव्यागार पांथस्थाला बहाल करतात गारवा सावलीत रंग उडवती मित्रपरिवार निसर्गाचा रंगोत्सव नजरेत भरवा|| सौंदर्यवान निसर्गाची रंगावली माणुसकीच्या नात्यात बहरुया परोपकारी आनंदानुभव देणारी  वने वृक्षसंपादनाने जतन करुया|| काव्य पुष्प क्रमांक:२६२ श्री.र...

शिमग्याची सोंगे,बातमी

Image
☘️🍁 दैनिक सकाळ वृत्तसेवा आणि पत्रकार व भ्रमंतीकार सुनील शेडगे सर आपण अचूक अवचित्य  साधत आजच्या शब्दांकुर सदरात होळी ते रंगपंचमीच्या पहाटे साजरा होणारा ओझर्डे गावचा लोककलेचा वतनवारसा 'शिमग्याची सोंगे उत्सव'या स्मृतींच्या शिदोरीतील  स्मरणगंधास आज प्रसिद्ध केलेत.त्याबद्दल आपले मनस्वी आभार!! आपण केलेल्या प्रसिद्धीमुळे आमच्या गावची सोंगे उत्सव परंपरा सर्वदूर पसरली.त्याबद्दल आपणास    मनःपुर्वक धन्यवाद!!! 🌹🤝🙏🏻

ओझर्डे गावची शिमग्याची सोंगं

Image
गावची परंपरा जपणारे बालसोंगाडी...          ओझर्डे गावची शिमग्याची सोंगं फाल्गुन महिना सुरू झाला की निसर्गाचे रुपडे बदलत जातं.काही झाडांची पानगळ होऊन नवीन पालवी फुटते. पळस, सुईर, पांगाऱ्याच्या फुलांचे सौंदर्य लाल गुलाब शेंदरी आणि पिवळ्या रंगात खुलून दिसतं तर उन्हात चमकदारपणे नजर वेधून घेते. क्षणभर तरी ही फुलांची वृक्षरंगावली आपल्याला रंगाविष्कारातील साज बघायला भुरळ घालते. वेगळीच नजाकत उन्हाळ्याच्या सुरुवातीलाच नयनांस आनंद वाटीत राहतात.तर शेतीच्या सराईची धांदल उडालेली असायची.अश्याच वेळेला आनंदाची धमाल उडवून द्यायला, शिमग्याचा सण आलेला असतो.शिमगा म्हणजे धमाल करामती करायला भाग पाडणारा दिवस….    शाळा सुटल्यावर आळीतली  समदी बारकीसारखी पोरंठोरं सगळ्यांच्या घरुन शेणकुटं गोवऱ्या गोळा करून आणायला घरोघरी फिरायची.काही घरातली समंजस माणसं चारपाच थापीव शेणी लगेच हातात द्यायच्या."होळीला गोवऱ्या द्या होळीला गोवऱ्या द्या,"असा गलका केला की, काही माणसं नाही नाही म्हणत रानातून आणलेली खांडखुंड अंगणात रचून ठेवलेली घेऊन जायला सांगायच्या. का...

काव्य पुष्प क्रमांक:२६१ मनभावना

Image
      मनभावना. मौलिक क्षणांना टिपणं  आठवणी जपून ठेवणं स्मृतिपटलावर गोंदणं अन् जीवाला हळवं करणं…. रमणीय स्थळ भुलावतं परतण्यासाठी खुणावतं विभोर मन मागं रेंगाळतं आठवांच्या झुल्यात झुलतं…. मन रिमझिम पावसासारखं   धरेवर हळूवारपणे झरझरतं चित्त मोकाट वाऱ्यासारखं  वृक्षांच्या पानातून भिरभिरतं…. अंतःकरण धबधब्यासारखं मुक्तपणे कड्यावरुन कोसळतं अंतरयामी कृष्णढगांसारखं स्वैरपणे आकाशातून धावतं….. जशी धुक्याच्या पदराने  लपेटलेली डोंगररांग  लख्ख झाली प्रकाशाने हे चंचल मनाला सांग….. काव्य पुष्प क्रमांक:२६१ श्री रवींद्रकुमार लटिंगे ओझर्डे वाई दिनांक-५ मार्च २०२३

काव्य पुष्प क्रमांक-२६० पैठणी

Image
     पैठणी चंद्रकला पैठणी मराठमोळी कोयरीच्या ठिपक्यांची  येवल्याची भरजरी  मखमली पदराची.…... किनारी काठ बाई  रेशमी गोंड्याची... उंची शानदार भरजरी पैठणीची…. आभाळाचं चांदणं पैठणीवर चमकलं  चमचमतं चांदणं चंद्रकलेत सजलं…. ठिपक्या रुपेरी  कोयऱ्या चंदेरी  तारका नक्षीदारी  वेलबुट्टी मयुरी….. काजळरंगी रंगछटेनं  काळीज बाई खुलतं चंद्रकला परीधानानं  सौंदर्याचं रुपडं बहरतं….. २० एप्रिल २०२२

पुस्तक परिचय क्रमांक ११९ घरभिंती

Image
📖✒️📚📚📚📚📚📚📚📚📚📚 ११९||पुस्तक परिचय           घरभिंती लेखक: आनंद यादव  ☘️🍂☘️🍂☘️🍂☘️🍂🌾🎋🌾🎋🌾🍃 वाचन साखळी समूह महाराष्ट्र राज्य पुस्तक परिचयकर्ता-श्री रवींद्रकुमार गणपत लटिंगे ओझर्डे-वाई पुस्तक परिचय क्रमांक-११९ पुस्तकाचे नांव-- घरभिंती   लेखकाचे नांव- आनंद यादव प्रकाशक- मेहता पब्लिशिंग हाऊस, पुणे प्रकाशन वर्ष व आवृत्ती- पुनर्मुद्रण आॅक्टोंबर, २०१७ पृष्ठे संख्या--५४६ वाड़्मय प्रकार-आत्मचरित्र, तिसरा खंड किंमत /स्वागत मूल्य--४८० ₹ """"""""""""""""""""""""""""""" "मराठी साहित्याचा मोलाचा ठेवा ठरावा, अशी रसिक वाचकांवर गारुड करणारी  साहित्यकृती!आजच्या जनसामान्यांच्या दैनंदिन जीवनातही महाभारत सदृश संघर्षपूर्ण घटना केवळ अस्तित्वासाठी घडत असतात,यांचे वास्तवपूर्ण,भेदक दर्शन म्हणजे 'घरभिंती'ही अभिजात साहित्यकृती…. साहित्य अकादमी पुरस्कारविजेते झोंबीकार लेखक कवी आणि डॉक्टर आनंद यादव यांची कुटूंबातील सर्वांची जीवनरहाटी ...